Jaén is de hoofdstad van de gelijknamige provincie en de stad aan de voet van de berg Jabalcuz telde in 2018 ruim 113.000 inwoners.
De stad staat ook wel bekend als de hoofdstad van de olijfolie. De stad is omgeven door olijfboomgaarden en de provincie is de grootste producent van olijfolie in Spanje.
In het hoger gelegen oude centrum van de stad zijn veel tapasbarretjes, die een belangrijk onderdeel vormen van de cultuur in de stad.
Geschiedenis van Jaén
Doordat de stad in een strategische route tussen Europa en Afrika lag werd het al ver voor Christus gekoloniseerd door de Feniciërs. Daarna waren de Carthagen enkele jaren baas in het gebied, het fort van Jaén was toen voor Hannibal.
Nadat de Romeinen de rijke stad hadden veroverd en eeuwen de scepter gezwaaid hadden waren het de Visgoten die die zich er vestigden in de 6e eeuw. Er bleven echter veel Romeinen in de stad wonen waardoor de invloed van de Visgoten beperkt bleef.
Vijf eeuwen lang waren de Arabieren de baas in Jayyãn, ze bouwden moskeeën, vestingwerken en paleizen. In de 10e eeuw was het de hoofdstad van het Moorse koninkrijk Dijaryan.
In 1212 vond de slag bij Las Navas de Tolosa plaats en veroverden de christenen de Gualdalquivir vallei en in de twee eeuwen erna was Jaén regelmatig grondgebied waarop de moslims en christenen elkaar nog bevochten.
Na de verovering van Granada in 1492 raakt Jaén in een recessie. Eigenlijk duurt dat tot aan de 20e eeuw. In het begin van de 19e eeuw bij de onafhankelijkheidsoorlog wordt de stad ingenomen en
geplunderd. Toen de Fransen verjaagd werden lieten ze het kasteel waarin ze gezeten hadden ontploffen.
Tijdens de burgeroorlog bleef de stad tot 1939 trouw aan de regering van de Tweede Republiek . Tijdens de oorlog zouden zowel de stadsgevangenis als de kathedraal dienst doen als gevangenis, waar honderden gevangenen in de hoofdstad en steden van de provincie terecht zouden komen en waar tot 1937 bijna dagelijks executies plaatsvonden.
De dramatische gebeurtenis van het vertrek van de dodentreinen op 11 en 12 augustus 1936, waar honderden rechtse gevangenen werden overgebracht die werden geëxecuteerd op de stations van Madrid. Tijdens het conflict werd de hoofdstad van Jaén zwaar gebombardeerd. Maar liefst 159 doden en 280 gewonden waren het gevolg van dit bombardement. Als wraak voor het bombardement bestelde het stadsbestuur verschillende zakken waarna 128 rechtse gevangenen werden overgebracht naar de begraafplaats Mancha Real waar ze zouden worden doodgeschoten.
Het einde van de oorlog in 1939 betekende de arrestatie van honderden mensen die zouden worden berecht, en velen ter dood veroordeeld, beschuldigd van misdaden in de Republikeinse achterhoede.
Tegenwoordig staat Jaén dus bekend vanwege haar olijfolie (In het gebied rondom Jaén wordt meer olijfolie geproduceerd an in Griekenland en Italië samen!). In vergelijking met de andere hoofdsteden in Andalusië is Jaén een rustige stad die veel minder beïnvloed is door het toerisme dan de andere steden.
Natuur en klimaat
Vlakbij de stad ligt één van de grootste natuurparken van Europa, de Sierra Cazorla. De vallei van de Guadalbullón rivier mondt vlakbij de stad uit in het stuwmeer bij de Mengibar-dam.
In de stad zelf is het de moeite waard om een bezoek te brengen aan het stadspark Monte La Sierra met zijn mooie natuur.
Jaén kent een mediterraan klimaat, maar omdat het zo ver van de zee ligt lopen de minimum en maximumtemperaturen wel flink uiteen, in de winter af en toe met lichte vorst en in de zomer loopt de temperatuur op tot boven de 40 graden.
Toerisme
In de stad vind je de Santa Iglesie Catedral de la Asunción de la Virgen, een enorme kathedraal.
Vanuit Jaén zijn er excursies naar de olijfgebieden en de steden Baeza en Ubeda, beiden op de werelderfgoedlijst van de Unesco.,
Voor de wandelaars zijn de Sierras de Cazorla, Segura y Las Villas een gebied waar je wekenlang kunt genieten van de roofvogels. Er zijn ook georganiseerde jeepsafaris door het gebied die je kennis laten maken met alle mooie plekjes.